تأثیر عصاره‌های اتانولی گیاهان رزماری ،Rosmarinus officinalis L. و خرزهرهL. Nerium oleander روی مرگ‌و‌میر و شاخص‌های زیستی و تولیدمثلی شته جالیز Aphis gossypii (Hom.: Aphididae)

شته جالیز، Glover (Hom.: Aphididae) gossypii Aphisیکی از آفات مهم محصولات گلخانه‌ای، باغی و زراعی می‌باشد. جهت حفظ سلامت محیط­زیست، کاهش استفاده از ترکیبات شیمیایی در کنترل آفات امری ضروری به­نظر می‌رسد. در پژوهش حاضر، تأثیر تیمارهای عصاره‌ی اتانولی دو گیاه رزماری، Rosmarinus officinalis L. و خرزهره، Nerium oleander و نیز آفت‌کش ایمیداکلوپراید روی شته جالیز به­روش غوطه‌ور کردن برگ در شرایط آزمایشگاهی (دمای 1 ± 25 درجه سلسیوس، رطوبت نسبی 5 ± 65 درصد و دوره نوری 16 ساعت روشنایی به 8 ساعت تاریکی روی شته جالیز مورد بررسی قرار گرفت. LC50آفت‌کش‌های ایمیداکلوپراید، عصاره رزماری و خرزهره بعد از 72 ساعت به­ترتیب 004/0، 69/24 و 26/45 میلی‌گرم بر میلی‌لیتر به­دست آمد. در این تحقیق، تأثیرات غلظت کشنده (LC30) هر یک از عصاره‌های گیاهی و حشره‌کش ایمیداکلوپراید روی A. gossypii مورد ارزیابی قرار گرفت. طول عمر حشرات کامل و میزان پوره‌زایی به­ازای هر ماده در هر روز اندازه‌گیری شد. تأثیرات معنی­داری در پارامترهای جدول زندگی شامل بقاء، نرخ ذاتی افزایش جمعیت، نرخ متناهی افزایش جمعیت، نرخ خالص تولیدمثل و میانگین طول دوره‌ی یک نسل در شته‌هایی که روی برگ‌‌های تیمار شده با عصاره‌های گیاهی و آفت‌کش ایمیداکلوپراید تغذیه شده بودند در مقایسه با شاهد مربوطه مشاهده شد. اطلاعات به­دست آمده از پژوهش حاضر نشان داد که عصاره‌های گیاهان رزماری و خرزهره از پتانسیل خوبی برای کنترل شته جالیز برخوردارند. در عین حال برای نتیجه گیری نهایی نیاز به آزمایشات بیشتری در شرایط گلخانه و مزرعه می‌باشد.